EMERSED ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ (καλλιέργειες εκτός νερού)

[AQUA PURA]

EMERSED ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ

Του Αντώνη Σταυρόπουλου (Aqua Pura)

Λίγα λόγια για τις Emersed καλλιέργειες

Στην φύση πέρα από της διάφορες ζώνες που αποτελείτε μία λίμνη υπάρχει και η παράκτια ζώνη (Littoral zone) όπου αντλεί ενδιαφέρων όσων αφορά το άρθρο για το οποίο αναφερόμαστε. Η παράκτια ζώνη είναι το σημείο όπου το νερό της λίμνης συναντά την ακτή. Όπως καταλαβαίνουμε υπάρχει αρκετή βλάστηση σε αυτό το σημείο, το οποίο παίζει σημαντικό ρόλο στην ζωή τη λίμνης. Το σημείο αυτό λέγεται ζώνη “Emergent” λόγο του τρόπου ανάπτυξης και του είδους των φυτών που αναπτύσσονται εκεί. (Στο φυσικό τους περιβάλλον τα emersed φυτά αναπτύσσονται σε βάθος 3 μέτρων έως και λίγα εκατοστά νερού ή μόνο με υγρασία ). Σε αυτό το σημείο τα υδρόβια φυτά μέσα από διάφορες φάσεις, εξέλιξης που έχουν περάσει (π.χ. μείωση στάθμης νερού, περιόδους ξηρασίας) προσαρμόζονται στο περιβάλλον με αποτέλεσμα να διατηρούνται και να αναπτύσσονται, το ίδιο μέσα και έξω από το νερό.
Έτσι λοιπών και ο άνθρωπος προσπαθώντας να μιμηθεί την φύση δημιούργησε το δικό του τρόπο καλλιέργειας υδρόβιων φυτών παρόμοιο με αυτό που συμβαίνει στη φύση είτε για οικονομικούς σκοπούς (ενυδρειακές εταιρίες) είτε για προσωπική του χρήση .
Τα πάντα ξεκινούν από την περιέργεια και μία απλή δοκιμή. Όλοι έχουμε ακούσει για τις καλλιέργειες ενυδρεικών φυτών εκτός ενυδρείου. Ένας άλλος κόσμος ξεχωριστός θα έλεγα αλλά παρεμφερής με τoν κόσμο των ενυδρείων είναι οι emersed καλλιέργειες. Πολλοί συνχομπίστες ανά τον κόσμο στην προσπάθεια τους να διατηρήσουν, να αυξήσουν των πληθυσμό των αγαπημένων τους φυτών καταφεύγουν σε αυτό των τρόπο, ο οποίος είναι αρκετά οικονομικός και κατά 95% αποτελεσματικός. Γιατί όχι και εμείς?

(παράκτια ζώνη)

Ο όρος Εmersed

H λέξη “Emersed” μεταφράζεται στην Αγγλική γλωσσά ως “Rising above the surface of the water” στην συγκεκριμένη περίπτωση σημαίνει το φυτό που αναδύεται ή προβάλει από την επιφάνεια του νερού. Στην ελληνική γλώσσα αναφερόμενοι στην καλλιέργεια των emersed φυτών μεταφράζεται ως “καλλιέργεια εκτός νερού” δηλαδή τα φυτά που μεγαλώνουν εκτός νερού.


Πλεονεκτήματα


Τα πλεονεκτήματα που προσφέρει αυτού του είδους η καλλιέργεια είναι τα εξής :

• Εύκολη διατήρηση αλλά και ταχύτερη ανάπτυξη υπό τις κατάλληλες συνθήκες
• Διαφορετική εμφάνιση φυτού, ανθοφορία
• Διατηρείτε για αρκετό καιρό
• Μπορεί να γίνει εντός και εκτός σπιτιού χωρίς περιορισμούς χώρου
• Πιο εύκολη ανάπτυξη κυρίως δύσκολων φυτών
• Αποφεύγονται άλγες ή παράσιτα (π.χ. σαλιγκάρια ή επιβλαβείς οργανισμούς που μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή του ενυδρείου)
• Ελάχιστη συντήρηση (δεν έχουν απατήσεις)
• Οικονομική λύση
• 95% επιτυχία
• Δεν χρειάζεται λίπανση (είναι προαιρετική)

Μειονεκτήματα

Τα μειονεκτήματα είναι πολύ λίγα σε σχέση με τα πλεονεκτήματα της καλλιέργειας :

• Όσο απλή και αν είναι η δημιουργία της καλλιέργειας δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για την διατήρηση τους σε περίπτωση προβλημάτων
• Δυσκολία προσαρμογής από την emersed μορφή του φυτού στην υδρόβια, δλδ τοποθετώντας το ξανά στο ενυδρείο
• Στην καλλιέργεια εκτός σπιτιού ένα πρόβλημα είναι οι καιρικές συνθήκες ζέστη-κρύο

Τι χρειάζεται μια emersed καλλιέργεια….

Ο σωστός συνδυασμός συνθηκών οδηγούν και στα ανάλογα αποτελέσματα της καλλιέργειας με τέσσερα απλά βήματα :

a) Σωστό υπόστρωμα
b) Καλός φωτισμός
c) Υγρασία
d) Λίπανση (δεν είναι απαραίτητη)


Πρώτα από όλα πρέπει να διαλέξουμε το δοχείο όπου θα τοποθετηθεί η καλλιέργεια το δοχείο μπορεί να είναι πλαστικό η ακόμα και γυάλινο (μικρά ενυδρεία) ανεξαρτήτου μεγέθους.
Τα δοχεία που έχουν δοκιμαστεί είναι τα εξής : πλαστική τετράγωνη γλάστρα (τύπου ζαρντινιέρα), δοχείο παγωτού, πλαστικά πιάτα catering, μικρά ενυδρεία π.χ 30 λίτρων. Το δοχείο πρέπει να είναι ανθεκτικό όσον αφορά την ποιότητα του πλαστικού ή γυαλιού διότι μπορεί να είναι εκτεθειμένο στον ήλιο-ζέστη-κρύο-βροχή για αρκετό καιρό. Επίσης θα πρέπει να είναι στεγανό ώστε να δημιουργεί ή να διατηρεί την υγρασία που χρειάζεται η καλλιέργεια. Για καπάκι μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ζελατίνα (χρησιμοποιείτε για κάλυψη των τροφίμων), διάφανες σακούλες, πλέξη γκλας, λεπτό γυαλί η οτιδήποτε διάφανο έτσι ώστε να μπορεί το φως να περνά από μέσα αλλά και να προστατεύει από τις καιρικές συνθήκες π.χ. κρύο-βροχή και να κρατά την υγρασία στο εσωτερικό του δοχείου. ( Eνα σημείο που θέλει μεγάλη προσοχή είναι το κρύο καλό θα ήταν όταν πιάνουν τα πρώτα κρύα η καλλιέργεια να μεταφέρεται εντός σπιτιού. Το κρύο θα καταστρέψει την καλλιέργεια η ένα μεγάλο κομμάτι από αυτή ή θα σταματήσει την ανάπτυξη τους). Τα μόνα φυτά τα οποία αντέχουν και ευδοκιμούν στις χαμηλές θερμοκρασίες είναι διάφορα είδη moss.

a) Το υπόστρωμα

Σκοπός είναι να μιμηθούμε την φύση οπότε πρέπει να διαλέξουμε το ανάλογο υπόστρωμα πλούσιο σε συστατικά και να δημιουργήσουμε ανάλογα με τις απαιτήσεις του φυτού ουδέτερο ή όξινο έδαφος (τα περισσότερα φυτά ευδοκιμούν με Ph κάτω του 6 ). Τα συγκεκριμένα υποστρώματα μπορεί να είναι φυλλόχωμα, χώμα τύρφης ή του εμπορείου (π.χ. Algoflash ) Ακόμα μπορούμε να το φτιάξουμε και μόνοι μας αγοράζοντας ξεχωριστά υλικά όπως διάφορα είδη τύρφης πχ.(ξανθιά-μαύρη). Επίσης μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε λεπτόκοκκο χαλίκι μη ασβεστολιθικό ή ακόμα και να συνδυάσουμε χώμα, τύρφη και χαλίκι μαζί και να φτιάξουμε διάφορα στρώματα από αυτά.

b) Ο φωτισμός

Οι emersed καλλιέργειές μπορούν να γίνουν εντός και εκτός σπιτιού. Εκτός σπιτιού εννοούμε π.χ. το μπαλκόνι, τον κήπο, την ταράτσα. Όπου για φωτισμό θα έχουμε το φυσικό φώς της ημέρας. Σε περίπτωση που γίνει εντός σπιτιού θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τεχνητό φωτισμό.
Καλό είναι οι ενδιαφερόμενοι να ξεκινούν τις καλλιέργειες την άνοιξη όπου ο ήλιος και γενικά το περιβάλλον της εποχής ευνοεί την καλλιέργεια. Με λίγα λόγια ο ίδιος ο καιρός είναι σύμμαχος. Σε περίπτωση που δεν έχουμε χώρο ή θέλουμε να έχουμε όλες της εποχές καλλιέργειες μπορούμε να δοκιμάσουμε τον τεχνητό φωτισμό τοποθετώντας μία λάμπα πάνω από το δοχείο της καλλιέργειας με ανακλαστήρα σε μικρή απόσταση. Εδώ δεν χρησιμοποιούμε τα watt/lt δεν χρειάζεται να είναι ενυδρειακή η λάμπα, απλά να είναι daylight ή κάποια που να βγάζει ροζ φωτισμό. Π.χ. σε ένα δοχείο 30 λίτρων 15-18 watt είναι αρκετά, εξαρτάται βέβαια την δυσκολία του φυτού και το μήκος και πλάτος του δοχείου. Σε περίπτωση που η καλλιέργεια είναι εκτός σπιτιού δεν μετέχουμε σε κάτι όσον αφορά των φωτισμό τοποθετούμε το δοχείο σε φωτεινό σημείο όχι “ντάλα” στον ήλιο (η αυξημένη θερμοκρασία μπορεί να τα κάψει) και αφήνουμε την φύση να δημιουργήσει.

c) Η υγρασία

Το τρίτο στοιχείο της καλλιέργειας μας δεν θα ήταν άλλο από το νερό χρησιμοποιώντας το απλά με διαφορετικό τρόπο. Στο συγκεκριμένο κομμάτι δεν ποτίζουμε αλλά ψεκάζουμε. Όπως τα περισσότερα φυτά χρειάζονται νερό για να αναπτυχθούν έτσι και οι καλλιέργειες emersed χρειάζονται νερό αλλά με μια διαφορά, εδώ χρειαζόμαστε μονό την υγρασία. Όπως είχα πει λίγο πιο πάνω το δοχείο που χρειαζόμαστε πρέπει να είναι στεγανό όπως και το καπάκι του για να κρατάει ή να δημιουργεί την υγρασία με κάποιες μικρές τρύπες για να οξυγονώνετε .Σκοπός μας είναι να διατηρούμε την υγρασία οπότε για αυτό τον λόγο ψεκάζουμε με ένα μικρό ψεκαστήρι και δεν ρίχνουμε το νερό με κάποιο σκέβος. Το πολύ νερό μπορεί να καταστρέψει την καλλιέργεια κάνοντας τα φυτά να σαπίσουν. Προσπαθούμε να κρατήσουμε το χώμα υγρό και νωπό όπως και τα φυτά. Οπότε ανά 3-4 μέρες θα πρέπει να ψεκάζουμε. Στις καλλιέργειες εντός σπιτιού αν τα δοχεία είναι σχετικά ογκώδες αντί να χρησιμοποιήσουμε ψεκαστήρι μπορούμε να τοποθετήσουμε ένα mist maker-fog machine το οποίο έχει μεγάλη επιτυχία αλλά θέλει προσοχή το πόση ώρα θα αφήσουμε την «ομίχλη».

d) Η λίπανση

Τα λιπάσματα στην καλλιέργεια είναι προαιρετικά ένα πλούσιο σε συστατικά χώμα μπορεί να κάνει αντίστοιχα καλή δουλειά. Σε περίπτωση που παρατηρήσουμε από το χρώμα των φυτών κάποια έλλειψη (π.χ. κιτρίνισμα των φύλλων) τότε προσθέτουμε τα ανάλογα λιπάσματα.

Ο τρόπος κατασκευής της καλλιέργειας

• Βρίσκουμε το κατάλληλο δοχείο. Για ψηλά φυτά χρησιμοποιούμε δοχεία με ύψος και αντίστοιχα για χαμηλά φυτά χαμηλά σε ύψος δοχεία

• Γεμίζουμε με το ανάλογο χώμα που έχουμε επιλέξει. Στα ψηλά δοχεία περίπου μέχρι την μέση και στα χαμηλά δοχεία μέχρι λίγο πριν το χώμα φτάσει στην επιφάνεια του δοχείου. Ανακατεύουμε πολύ καλά το χώμα προσπαθώντας να διαλύσουμε κάποια κομμάτια τα οποία είναι αρκετά σκληρά . Κάνουμε επίπεδο το χώμα πιέζοντας το αλλά το αφήνουμε να αναπνέει

• Ψεκάζουμε το χώμα τόσο ώστε να γίνει υγρό

• Στη συνέχεια αφού έχουμε επιλέξει το ενυδρειακό φυτό το οποίο μπορεί να γίνει emersed το τοποθετούμε με μια λαβίδα ή τσιμπίδα κάθετα ώστε η κορυφή να είναι εκτός χώματος. (Το φυτό δεν πρέπει να έχει πάρα πολύ ύψος, επίσης θα ήταν καλό να είναι η κορυφή του φυτού) Ψεκάζουμε λίγο τα φυτά για να είναι νωπά
  

• Αφού έχουμε επιλέξει το καπάκι το τοποθετούμε επάνω στο δοχείο κάνοντας μερικές τρύπες για το οξυγόνο

• Μέχρι το βράδυ θα πρέπει το καπάκι να έχει πιάσει υγρασία αλλιώς από κάπου υπάρχει διαρροή

• Στην συνέχεια ανά 3-4 ημέρες ξανά ψεκάζουμε όσο εμείς κρίνουμε για να είναι τα φυτά μας νωπά.

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΕΙΑ.......

Λίστα υδρόβιων φυτών που μπορούν να γίνουν Emersed


Hemianthus callitrichoides
Echinodorus tenellus
Glossostigma elatinoides
Hemianthus micranthemoides
Anubias barteri Var. BARTERI
Anubias barteri Var. Nana
Anubias barteri Var. Nana petite
Acisanthera sp. (erroneous)
Alternanthera aquatica
Anubias barteri var. nana 'Petite'
Bacopa caroliniana
Bacopa monnieri
Bolbitis heudelotii
Cryptocoryne beckettii 'petchii'
Cryptocoryne cordata var. cordata 'blassii'
Cryptocoryne crispatula var. Balansae
Cryptocoryne parva
Cryptocoryne pontederiifolia
Cryptocoryne undulata
Cryptocoryne wendtii 'GreenGecko'
Cryptocoryne wendtii 'Mi Oya'
Cryptocoryne wendtii 'Red'
Cryptocoryne x willisii 'lucens'
Eleocharis acicularis
Eleocharis parvula
Hygrophila difformis
Hygrophila polysperma
Hydrocotyle leucocephala
Lilaeopsis brasiliensis
Lobelia cardinalis 'Small Form'
Ludwigia arcuata
Ludwigia repens
Lysimachia nummularia 'Aurea'
Marsilea hirsuta
Micranthemum umbrosum
Microsorum pteropus
Monosolenium tenerum
Pogostemon helferi
PROSERPINACA PALUSTRIS
Riccia fluitans
Rotala rotundifolia
Taxiphyllum alternans
Vesicularia dubyana
VESICULARIA FERRIEI
VESICULARIA MONTAGNEI

(η συγκεκριμένη λίστα αποτελείτε από ενυδρειακά φυτά τα οποία έχουμε στην κατοχή μας και γενικά είναι εύκολο να βρεθούν)


Πηγές :

• http://dictionary.reference.com/browse/Emersed
• http://plants.ifas.ufl.edu/guide/natplant.html
• http://www.mainevolunteerlakemonitor...ommunities.php
• http://www.neonplants.gr
• http://www.aquaticplantcentral.com/f...nder/index.php
• http://plants.ifas.ufl.edu/education/

Το άρθρο αυτό, γράφτηκε από προσωπική εμπειρία, αρκετό διάβασμα, πολλές συζητήσεις, με φίλους και συνχομπίστες (τους ευχαριστώ πολύ) πολύ πειραματισμό και πολλές emersed καλλιέργειες πετυχημένες και μη που πάνω απ'ολα με βοήθησαν να μάθω και να καταλάβω πολλά πράγματα όσον αφορά τα ενυδρεικά φυτά και των κόσμο του φυτεμένου ενυδρείου. Σκοπός του άρθρου είναι να βοηθήσει το χόμπι μας να εξελίχθει και να κάνει την ζωή μας πιο εύκολη και χωρίς έξοδα . Ελπίζω να βοήθησα…

Ευχαριστώ πολύ....