13-10-18, 01:01
|
|
Δισκοπαθής
|
|
Εγγραφή: 06-02-2008
Περιοχή: Κολωνός
Μηνύματα: 9.462
|
|
Τι επίδραση έχει το TDS στα ψάρια μας
Ενώ εδώ είδαμε τι σημαίνει το tds ήρθε η ώρα να κάνουμε το επόμενο βήμα και να δούμε ποιος είναι ο λόγος να ασχοληθούμε με αυτό - όχι μόνο εγκυκλοπαιδικά αλλά να δούμε πως επηρεάζει τα ψάρια μας και γιατί και τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για να "διορθώσουμε" τα πράγματα.
Εκτός του tds (Total Disolved Solids) θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας και άλλους δύο όρους. Το tss (Total Suspended Solids) όπως και το ts (Total Solids).
Πολύ απλοποιημένα και για χάρη συντομίας το καθένα σημαίνει:
TDS: Είναι μια μέτρηση που περιέχει όλες τις οργανικές και ανόργανες ουσίες που υπάρχουν διαλυμένα στο νερό. Στην ουσία μιλάμε για στερεά που "πέρασαν" από την φίλτρανση μας και συνήθως είναι μικρότερα από 2μm. Επίσης ακόμα και ότι περιέχει το νερό που βάζουμε στο ενυδρείο - συνήθως μαγνήσιο, ασβέστιο και όλων των άλλων μεταλλικών στοιχειών -ίσως και μη- που περιέχει. Αυτά είναι μετρήσιμα και από τη Gh που στην ουσία περιέχεται και αυτή στο tds.
TSS: Πρόκειται για το σύνολο των στερεών αποβλήτων, οργανισμών σε αποσύνθεση η φύλλων από τα φυτά που το φίλτρο μας είναι ικανό να δεσμεύσει.
TS: Είναι το σύνολο της οργανικής και ανόργανης ύλης που είναι διαλυμένη η όχι στο νερό του ενυδρείου μας. Στην ουσία το σύνολο των παραπάνω και όσων δεν είναι δυνατόν να μετρηθούν.
Πριν τελειώσουν τα βαρετά ... ορισμοί κοκ και μπούμε στο ψητό θα πρέπει να καταλάβουμε ότι το tds επηρεάζεται από την Gh (Γενική σκληρότητα) και τη Kh (Ανθρακική σκληρότητα) αλλά το αντίστροφο μπορεί να μην ισχύει πολλές φορές! Το νερό του ενυδρείου μας μπορεί να έχει υψηλό tds και χαμηλή Gh και Kh καθώς τυχόν αλάτι η χημικές ουσίες που προσθέτουμε στο νερό εμείς δεν μετριούνται από αυτές. Συνολικά το tds εν δυνάμει περιέχει το χλώριο, την αμμωνία, τα φωσφορικά, το αλάτι, ότι μετράει η Gh και η Kh. Επίσης ότι προσθέτουμε εμείς στο νερό πχ βελτιωτικά, βιταμίνες, αντιχλώριο, τροφές ψαριών, λιπάσματα, φάρμακα κοκ.
Όλο αυτό για να καταλήξουμε στο πιο σημαντικό:
Τι επίδραση έχει το TDS στα ψάρια μας.
Η γρήγορη απάντηση είναι ότι δεν είναι ορατή στο ανθρώπινο μάτι καθώς όλα συμβαίνουν μέσα στον οργανισμό του ψαριού. Η επίδρασή του όμως είναι πολλές φορές ζωτικής σημασίας για τα ψάρια που φιλοξενούμε. Και συνήθως όταν είναι ορατές οι συνέπειες είναι ήδη πολύ αργά.
Έχουμε συνηθίσει τα ψάρια του γλυκού νερού να τα διαχωρίζουμε σε ψάρια σκληρού νερού και σε ψάρια μαλακού νερού. Αυτόν τον διαχωρισμό το κάνουμε με βάση από το που προέρχεται το κάθε ψάρι και πόσο σκληρό είναι το νερό που ζει στη φύση. Έτσι τα ψάρια πχ που ζουν στη λίμνη Τανγκανίκα στην Αφρική που έχει περίπου 400 ppm (tds) τα κατατάσσουμε σε ψάρια σκληρού νερού ενώ τα ψάρια που ζουν πχ στον Αμαζόνιο που σε πολλές περιοχές έχει έως και σχεδόν μηδενικό tds σε ψάρια μαλακού νερού.
Ας δούμε τι γίνεται μέσα στο ψάρι. Τα ψάρια ζουν στο νερό που σημαίνει ότι περιβάλλονται συνέχεια από αυτό. Επίσης όμως το ίδιο τους το σώμα τους σε κυτταρικό επίπεδο περιέχει νερό. Τα κύτταρα του ψαριού διαχωρίζουν αυτά τα δύο "νερά" αλλά είναι και ταυτόχρονα ημιπερατά που αυτό σημαίνει ότι μπορεί να επιτρέψει να περάσει από μέσα τους νερό η και μερικές μη φορτισμένα μόρια είτε από μέσα είτε από έξω (αμφίδρομη πορεία) -αυτό ονομάζεται ώσμωση- και θα "απαγορεύσει¨ να περάσουν φορτισμένα μόρια η μεγαλύτερα μόρια. Ο τρόπος που τείνει να κινηθεί το νερό εξαρτάται από τη διαφορά πυκνότητας μεταξύ των δυο νερών. Όταν το εξωκυτταρικό περιβάλλον παρουσιάζει μεγαλύτερη συγκέντρωση από την ενδοκυτταρική ουσία τότε εισέρχεται νερό εντός του κυττάρου, ενώ στην αντίθετη περίπτωση εξέρχεται νερό από το κύτταρο στο εξωκυτταρικό περιβάλλον, έτσι ώστε κάθε φορά να επέρχεται ισορροπία. Αν το ψάρι δε μπορέσει να ελέγξει αυτή την ροή θα μπορούσε να είτε να αφυδατωθεί άμεσα είτε να εκραγεί. Ευτυχώς τα ψάρια έχουν την δυνατότητα να ελέγξουν αυτή τη ροή μέσω μια περίπλοκης χημικής λειτουργίας που ονομάζεται osmoregulation (ας το πούμε ωσμορύθμιση). Το νερό που υπάρχει μέσα στο σώμα του ψαριού με το νερό που το περιβάλλει θα έχει πολύ συχνά διαφορετικό pH με συνέπεια να επηρεάζεται και η ικανότητα του αίματος να μεταφέρει οξυγόνο που έχει επίπτωση σε πολλές λειτουργίες όπως τη πέψη, το ανοσοποιητικό σύστημα κοκ.
Τα νεφρά κυρίως βοηθούν στο να αποβληθεί το επιπλέον νερό από το σώμα του ψαριού αλλά επίσης έχουν τη λειτουργία να διατηρήσουν στο σώμα τα απαραίτητα άλατα. Αυτή η διαδικασία απαιτεί μεγάλη ενέργεια από το ψάρι. Έτσι αν βάλουμε ένα ψάρι που προέρχεται από μαλακά νερά σε κάποιο ενυδρείο με σκληρό νερό (σε μεγαλύτερο TDS από ότι το φυσικό του περιβάλλον) η ωσμωτική πίεση που θα είναι μεγαλύτερη από το εύρος που ζει θα προσπαθήσει να εισχωρήσει περισσότερο νερό με συνέπεια τα νεφρά του ψαριού να δουλεύουν πολύ πιο έντονα από το συνηθισμένο - ενώ αντίθετα αν βάλουμε ένα ψάρι που προέρχεται από σκληρά νερά σε κάποιο ενυδρείο με μαλακό νερό (σε μικρότερο TDS από ότι το φυσικό του περιβάλλον) θα έχει δυσκολία να συγκρατήσει το νερό που χρειάζεται για να δουλέψουν σωστά τα νεφρά του.
Το tds επηρεάζει επίσης και το πόσο γρήγορα κινείται το νερό μέσω της ώσμωσης. Το πιο μαλακό νερό θα περάσει από τα κύτταρα του ψαριού πολύ πιο γρήγορα ενώ το νερό με μεγαλύτερο tds πιο αργά. Τα ψάρια χρησιμοποιούν τα νεφρά τους σαν αντλία για να "σπρώξουν" αυτό το νερό έξω από το σώμα τους. Στις περισσότερες περιοχές της Ελλάδας το νερό που βγάζει η βρύση έχει μεγαλύτερο tds από όσο έχει σε περιοχές που προέρχονται τα ψάρια μαλακού νερού κάνοντας το καταλληλότερο για ψάρια που αρέσκονται σε σκληρό νερό. Έτσι αν πάρουμε ένα ψάρι "σκληρού νερού" και το εισάγουμε σε ενυδρείο με νερό βρύσης (μας) τα νεφρά του δε θα χρειαστεί να δουλεύουν τόσο σκληρά. Τα ψάρια "μαλακού νερού" έχουν εξελιχθεί ώστε να ζούνε σε αυτό το νερό που σχεδόν αμέσως αποβάλλουν το νερό που εισέρχεται στο σώμα τους αποβάλλοντας μαζί και τις τοξίνες. Ένα μικρό τέτρα ουρεί παραπάνω από 3 φορές το βάρος του κάθε μέρα. Το πρόβλημα είναι ότι όταν το βάζουμε σε νερό με tds μεγαλύτερο από ότι "πρέπει" να είναι τόσο πιο πολύ δύσκολη γίνεται αυτή η λειτουργία με συνέπεια οι τοξίνες που θα έπρεπε να είχε αποβάλλει γρήγορα να μένουν περισσότερη ώρα από ότι θα έπρεπε στο σώμα του. Αυτό έχει πολλές επιπτώσεις στον οργανισμό του δημιουργώντας του ένα μόνιμο στρες που αναπόφευκτα οδηγεί να μειωθεί το προσδόκιμο ζωής του και φυσικά πιο ευάλωτο σε ασθένειες. Αυτό δεν μπορούμε να το παρατηρήσουμε μέχρι να πεθάνει κάποιο ψάρι χωρίς κάποιο εμφανές λόγο. Αυτά τα ψάρια στην ουσία αφυδατώνονται και τα νεφρά τους παρουσιάζουν βλάβες.[Geisler (1987) - έρευνα που αναφέρει τα προβλήματα στα νεφρά σε cardinal tetra εξαιτίας της μεγάλης σκληρότητας με επιστημονικά δεδομένα που αφορούν το προσδόκιμο ζωής ανάλογα με το tds του νερού που ζουν].
To tds επίσης έχει άμεση και σημαντική επίδραση στην osmoregulation (ωσμορύθμιση) που συμβαίνει στα βράγχια του ψαριού. Όταν το tds προκαλεί αλλαγή στην ωσμωτική πίεση τα ερυθρά αιμοσφαίρια μπορούν να αλλάξουν σχήμα. Με χαμηλότερη ωσμωτική πίεση τα ερυθρά αιμοσφαίρια θα χάσουν πολύ νερό κάνοντας τα να καταστραφούν ενώ αντίθετα με μεγαλύτερη ωσμωτική πίεση θα τα κατακλύσει με νερό, προκαλώντας την διόγκωση των κυττάρων. Και τα δύο αποτελέσματα θα επηρεάσουν σοβαρά την αναπνοή.
Ενδιαφέρον επίσης έχει και μια μελέτη (Mitchel l and Stap, 1992) η οποία εξετάζει τις επιπτώσεις που έχει στο ψάρι οι απότομες αλλαγές στο tds πχ αν μεταφέρουμε το ψάρι από ένα ενυδρείο σε άλλο με διαφορετικό tds. Οι επιπτώσεις όπως αναφέρει είναι τόσο μεγάλες που μπορεί να φτάσει ακόμα και σε θάνατο του ψαριού. Αυτό γιατί αν μεταβληθεί απότομα η ωσμωτική πίεση, ο οργανισμός του ψαριού δεν έχει τον χρόνο να προσαρμόσει τις λειτουργίες του οδηγώντας το αναπόφευκτα σε ένα ωσμωτικό σοκ που σε πολλές περιπτώσεις να είναι μοιραίο. Συνήθως οι πιο πολλοί το αποδίδουν στο σοκ που παθαίνει από το διαφορετικό ph (ph shock) αλλά ίσως τελικά πρόκειται για ωσμωτικό σοκ.
Αναφορές:
- Evans, Mark (2004), "The Ins & Outs of Osmosis" Tropical Fish Hobbyist, February 2004, pp. 76-84.
- Geisler, Rolf and Sergio R. Annibal (1987), Ecology of the Cardinal Tetra, Paracheirodon axelrodi (Pisces, Characoidea), in the River Basin of the Rio Negro, Brazil, as well as Breeding-related Factors, Tropical Fish Hobbyist, Volume XXXV, No. 12 (August 1987), pp. 66-87.
- Jensen, Niels (2009), The Importance of Total Dissolved Solids in the Freshwater Aquarium, all Conditions Suitable for Tropical and Subtropical Forest-adapted Fishes, Especially the Species of Mimagoniates," Tropical Fish Hobbyist, Volume 44, No. 11, June 1996 (Part One), pp. 184-194 and July 1996 (Part Two), pp. 196-201.
Τελευταία επεξεργασία από το χρήστη Γιώργος Κ : 28-09-22 στις 01:50
|